Во интервју за порталот “Јанаки знае” професорот на правниот факултет Димитар Апасиев го искажува својот конзистентен став по однос на прашањето за работата, улогата и заложбите на неговата партија Левица за извршителите во Република Македонија.
Во продолжение пренесуваме дел од интервјуто кој се однесува на извршителите.
ЈанакиЗнае: Со програмата на политичката партија Левица, за вонредните парламентарни избори во 2016 година, предлагавте радикални измени во правниот сектор: укинување на извршителите, намалување на адвокатската тарифа итн. Се залага ли Левица сè уште за укинување на извршителите?
Димитар Апасиев:Да, во сферата на правосудството Левица ја имаше убедливо најдобрата програма сообразена со потребите на мнозинството од осиромашениот и испокраден народ, во време на транзицијата. Колку за потсетување ние се залагаме за: реформа на уставното судство преку воведување на институтот „уставна тужба“ за правата заштитени со Европската конвенција за човекови права; jуридизација на правото, преку задолжителна примена на судската пракса на Европскиот суд за човекови права (Стразбур); воведување на правичноста како извор на правото при пресудуваањето од страна на судовите; воведување на најопремени и најсовремени правни библиотеки во судовите, со претплата до стручна литература од најеминентните бази на податоци и светски познати странски правни списанија и зборници; воведување на Централна база на судски пресуди од страна на Врховниот суд на РМ, со цел воедначување на судската пракса и создавање прегледно „прецедентно право“; укинување на второстепените управни комисии, кои делуваат како квази-судски инстанци, и пренесување на нивните надлежности на Управниот суд, кој треба да биде кадровски доекипиран и зајакнат, со цел носење на мериторни одлуки со што значително ќе се скратат управните постапки; воведување на специјализирани судови (кривични, прекршочни, имотни, работни, трговски и др.); укинување на трајниот мандат на судиите и воведување старосен цензус за избор на судии; дефинирање на флоскулата „истакнат правник“ со цел спречување на нејзина идна злоупотреба при изборот на членови на правосудните тела за избор на судии и обвинители итн.
Во однос на прашањето за извршителите, одговорот останува потврден. Ние сме доследни на тоа што го ветуваме, односно се залагаме за дефинитивен законски крај со работата на извршителите во МК, кои се покажаа како одвишок на системот и служат само за лично богатење на стотина луѓе, на сметка на „дерење“ на народот до гола кожа.
ЈанакиЗнае: Што со спороста на судското извршување, што беше и една од главните причини за воведувањена извршителите во 2005 година? Како би го решиле тој проблем?
Димитар Апасиев: Преку законски измени и преку радикални системски реформи кон подобро. Кога станува збор за Правдата, македонските граѓани мора да сфатат дека благите реформи не се доволни, туку тие се само вакцина за болното судство. Затоа мора да се обезбедат реални и опипливи услови за полесен пристап до правдата и право на добар судија. Оти каква корист имаме ние од судиите, кога тие можат да бидат принудени да се сложат со неправичните барања на властодршците и нивните пајташи.
Прво, кај нас мора да се изврши кодификација на граѓанското материјално право преку носење на Граѓански законик; понатаму, при секоја законска измена мора да се носат официјални пречистени текстови на законите кои се менуваат или дополнуваат, за да се зајакне правната сигурност на луѓето. Поразително е сознанието дека сиромашната Македонија има најнедостапна и најскапа правда во Европа! Преку авансираното плаќање на судските такси и трошоци за вештачење, оневозможено е елементарното право на пристап до суд. Тоа е алармантна ситуација. Луѓе остануваат без правна заштита затоа што им е страв да утужат, бидејќи може да го изгубат не само спорот, туку и целиот свој имот или животна заштеда – затоа што имаме нереално високи парнични трошоци. Затоа, ние се залагаме за законско фиксирање на парничните трошоци (судски, адвокатски, нотарски, извршителски и др.) на максимум 1/4 од главницата на спорот!
Ние сме и единствената партија која нуди укинување на приватните извршителски канцеларии и воведување на државни судии-извршители, кои ќе работат за плата, со цел да се спречи легализираниот грабеж на граѓаните во постапката на присилно извршување. Нашиот систем е еден од најсуровите извршни системи во Европа! За сметка на ефикасноста, ја жтртвувавме социјалната правда и правичноста, што е недозволиво. Планираме наместо да прогласуваме технолошки вишок на судии – бидејќи реално, според европскиот просек, на два милиони жители треба да имаме максимум 400 судии, а ние имаме околу 650 – па, наместо да ги бркаме од работа, би ги преименувале во специјализирани судии- извршители. Така, бројот на судии извршители би бил дваипол пати поголем од сегашниот број на извршители, со што би се решил проблемот на бавноста во наплатата. Дополнително, би се вовеле и разумни максимални законски рокови за судење во сите судски постапки, па и во извршната – со предвидени санкции во случај на неиполнување на нормата која еден судија може реално да ја оствари. Така што, постојат илјадници механизми и проверени добри практики, само потребна е политичка волја за промени. А таа, очигледно, изостанува.
Остатокот од интервјуто со професорот Апасиев може да го прочитате на сл. инт. врска тука.
СЛИЧНИ ОБЈАВИ
Не издржаа: Од партиска говорница СДСМ се обидува да го политизира ужаснииот и трагичен случај во Кочани
Здравствените власти во државата работат со полн капацитет, ова е бројот на хоспитализирани пациенти по здравствени установи, како и упатени во странство
ААВМУ: Медиумите да бидат особено внимателни кога известуваат за трагедијата во Кочани