БРЕГАЛНИЧКИ ПОРТАЛ

ИДЕНТИТЕТ НА РЕГИОНОТ

Таа е најисточната пештера во Македонија: “Коњска дупка” во село Град, делчевско крие тајна која малкумина ја знаат

Како будно око стои над премрежјата на овој народ. Темна, ладна, сува... Коњска дупка е еден од дишните патишта на планетата земја преку кој зема воздух од небесата, за да опстане и преживее. Притоа да биде обликувана на најубав можен начин за да на секој добронамерник му овозможи моќно епско чувство на моментот во кој влегол во утрробата на земјата. За да види нешто што со милениуми е создавано за да биде посведочено токму во овој момент од времето.
Пренеси го гласот

Пештерата “Коњска дупка” во село Град е една од поубавите пештери во овој дел од државата.

Сместена во огромна гранитна карпа пештерата “Коњска дупка” од најдамнешни времиња одолева на природно-атмосферските влијанија, во непосредна близина на една од најстарите населби што биле населени со луѓе оајдамнешни времиња низ историјата на овој предел.

Суптилно извајаната форма од оваа природна реткост создала монументален споменик на природата што ги заробува возздишките на секој добронамерник кој ќе застане простум пред нејзината убавина и монументалност.

Пристапот до пештерата е отежнат поради запуштеноста и заборавеноста на самата патека која што води до отворот, така што не е препорачливо пристапување на посетители поради можноста од безбедносен ризик за вообичаени посетители. Отворот на пештерата се наоѓа на издигната западна страна од голема гранитна карпа од неколку десетици метри, така што самиот поглед кон отворот на пештерата е застрашувачки поради надвиснатите карпи.

Генерални морфолошки податоци за структурата на пештерата

Влезот на самата пештера е со голем елиптичен отвор со димензии 2.0/3.5 метри по што доаѓа поголем отвор-одаја за која се верува дека во минатото била монашка просторија во која претстојувале монаси.

Фото 01.11.2013 година
Влезот на пештерата

Фото 01.11.2013 година
Внатрешноста на централната комора на пештерата

На самиот ѕид од одајата има траги на влага и натечен бакар. На еден од ѕидовите евидентен е  лик на светец, во стоечка положба, како и православен христијански крст, вгравирани во карпата. Од оваа влезна одаја со два помали тунелски отвори, еден кон десно и еден кон лево човек може да се движи подлабоко во пештерата. Десниот тунелски отвор е со висина од околу 60-80 cm и движењето низ него на човек е можно со ползење.

Фото 01.11.2013 година
Централниот ѕид на пештерата на кој се забележливи траги од натечен бакар, вештачки исклесани крст и контури со фигура на свештено лице

Левиот тунелски отвор е со дијаметар од околу 80-тина cm и истиот е вертикален нагоре во пештерата, а движењето низ него е можно со специјална алпинистичка опрема. Не се знае за должината т.е. длабочината на двата отвори.

Фото 01.11.2013 година
Левиот пештерски отвор насочен вертикално нагоре од влезната платформа на пештерата

Фото 01.11.2013 година
Десниот пештерски отвор со делумно затрупан влез кој од влезната платформа на продолжува 5-6 метри хоризонтално за потоа да се насочи под косина надолу

Од северната страна на пештерата постои втор нејзин отвор кон површината кој е делумно затрупан низ кој протекуваат атмосферски води кон внатрешноста на пештерата.

Фото 01.11.2013 година
Вториот отвор на пештерата кон површината

Во пештерата има застапен животински и растителен свет до одредени ниво ан длабочина.

Од животинскиот свет овде одомаќинети се лилјаците кои што можат да се најдат в поголемо јато. Покрај лилјаците в пештерата може да се забележат одредени влекачи типични за околината на пештерата.

Од растителниот свет на ѕидвите од пештерата може да се забележат мовови и лишаи.

Природната температура во внатрешноста на пештерата варира во текот на годината од +12 до -2 степени целзиусови.

Митот за пештерата “Коњска дупка” во село Град, делчевско

Со постоењето на оваа пештера се поврзани голем број на легенди и преданија како и народни верувања. 

Еден од најзастапените митови за оваа пештера помеѓу локалното население е дека преку оваа пештереа некогаш постоел таен премин кон Бугарија преку кој чети и комити на ВМРО преминувале незабележано од отоманските власти низ овој предел.

По формирањето на административната граница по поделбата на етничка Македонија после Втората Балканска Војна, кај локалното население дополнително се подгреал овој мит затоа што пештерата се наоѓа токму во пограничниот регион, меѓу тогашна Вардарска Македонија и Бугарија.

Во предилинденскиот период оваа пештера била заточиште на монаси и свештени лица, за што сведочат исклесаните цртежи на централниот ѕид од пештерта, како и разни археолошки пронајдоци во тек на времето кои биле експлоатирани од таму од страна на диви копачи на злато.

Пештерата “Коњска дупка” се наоѓа во непосредна близина на Археолошкиот локалитет “Градиште”, што дополнително додава вредност на самиот локалитет во неговата репрезентативност и потенцијал за искористување во функција на туризмот и економскиот развој на ова место.

Фото 01.11.2013 година
Поглед од влезот на пештерата кон Археолошкиот локалитет “Градиште”

Фото 07.05.2010 година
Поглед на пештерата од кај Археолошкиот локалитет Градиште

Со вистинска стратегија и многу мали инвестиции ова место може да прерасне во посакувана туристичка дестинација каде може да се видат восхитувачки сцени на природата и човечката креација на едно место.

Фото 03.11.2013 година
Филмска екипа на ТВ серијата “Талкачи” на Македонската телевизија кај пештерата Коњска дупка

Перспективи и развој во иднина

Природната реткост “Коњска дупка” во село Град, Делчево може да биде забележителен локалитет во една интегрирана туристичка понуда на општина Делчево во иднина. Нејзината убавина и пештерска конституција на секој посетител може да му понудат несекојдневно доживување вредно за посета. Внатрешноста на пештерата е инспирација и приказна сама за себе. Околниот терен и неговата карпеста монументалност се совршена околина за полнење на батерии на секој добронамерник кој сака да ужива во природата. Погледот од влезот на пештерата кон самиот дол и кон спротивната масивна рељефна форма на чиј што врв се наоѓа централната римска тврдина од Археолошкиот локалитет “Градиште” претставува монументална гледка која ќе го зароби вниманието на секој посетител за да понесе дел од ова парче Македонско небо во своите спомени низ светот. Историјата и легендите поврзани со оваа пештера се исто така вреден елемент на традицијата на локалното население, шија што имагинација но и сеќавања поврзани со пештерата “Коњска дупка” добиваат призрак на мит и легенда.

За да добие свое место во картите на локалните и регионални туристички водачи за пештерата “Коњска дупка” надлежни институции треба да овозможат нејзина валоризација како природен локалитет од локално значење, по што треба да следи процес за соодветно уредување на пристапот кон пештерата но и самата внатрешност на пештерата со што на било кој посетител ќе му се овозможи безбедна посета и уживање в духовната вредност која ја нуди овој природен локалитет.

Дури потоа би следеле кампањи за промоција на пештерата “Коњска дупка” од село Град во рамки на некоја интегрирана туристичка понуда на локалната заедница, со што ќе се овозможи одржлив локален економски развој во делот на руралниот туризам.

Ваквата цел не е недстижна иако патот до истата е макотрпен, стрмен и тежок, исто како и пристапот до самата пештера “Коњска дупка” која откако се посети, станува скаменето сеќавање на посетителот за навек.

Користени материјали за оваа статија од веб порталот: Дестинација Делчево


#WhatsToSee #ExperienceDelcevo
@ Destination Delcevo @ bregalnicki
www.destinationdelcevo.mk www.delcevo.org.mk

Нов серијал на наши текстови насловен како “Прошетај по Брегалница”, за претставување на Брегалничкиот регион и неговите знаменитости.

СИТЕ АВТОРСКИ ПРАВА СЕ ЗАШТИТЕНИ ©
Не е дозволено превземање на содржина (текст или мултимедијални содржини) без посебен договор со Брегалнички.мк

Креирано од:


Пренеси го гласот