БРЕГАЛНИЧКИ ПОРТАЛ

ИДЕНТИТЕТ НА РЕГИОНОТ

Интересни факти за Петок 13-ти

Пренеси го гласот

Денот петок тринаесетти, кој исто така се нарекува и „црн петок“, многу време кај народот предизвикува несфатливо чувство на страв. На овој датум многумина се “парализирани” од страв. Некои се откажуваат од патување со авион, а некои и воопшто не патуваат. Било пресметено дека на овој ден во САД бизнисмените губат помеѓу 800 и 900 милиони долари, бидејќи многумина не ни помислуваат за своите работни места. Доналд Доси, основач на Центарот за управување на стресот и Институтот по фобии во Ашвил, Северна Каролина, споменува дека стравот од петок 13 измачува помеѓу 17 и 21 милиони Американци. Симптомите варирале од умерена тревога до тотална паника. Психолозите докажале дека луѓето кои се сметаат самите себе си за несреќници, за малери, е многу поверојатно да веруваат во овие суеверија, со кои ја поврзуваат лошата среќа во својот живот.

Постојат многу суеверија. Инспирирани се книги, песни и една од најуспешните франшизи на хорор филм на сите времиња. Но, и покрај тоа што нè вознемирува, потеклото на овој озлогласен датум на календарот останува во голема мера непознато за повеќето од каде ова започнало ?!

Постојат многу урбани легенди и полувистини,  затоа ќе истражиме малку подлабоко во историјата за овој таканаречен страшен ден.

 Некои историчари веруваат дека суеверија околу тоа се појавиле кон крајот на 19 век. Првото документирано спомнување на денот може да се најде во биографијата на италијанскиот композитор Џоачино Росини, кој починал на петок  13-ти. Книгата во 1907 година, петок тринаесеттиот, од американскиот бизнисмен Томас Лосон, можеби го овековечило ова суеверие.

Други веруваат дека митот има библиско потекло. Исус бил распнат во петок, а во Последната вечера имало 13 гости ноќта пред неговото распнување.

Друг извештај сугерира дека денот се поврзувал со несреќа во 1307 година кога во петок на 13-ти, францускиот крал дал наредба да уапсат стотици витези.

Овој ден е инспирација и за една од најголемите филмски серии. Комерцијално успешниот петок  13-ти  вклучува 12 хорор филмови, телевизиска серија и неколку книги кои се фокусираат на суеверија. И покрај тоа што филмовите и телевизиските серии постојано добиваа негативни критики од критичарите, тие сепак стекнаа голема популарност. Маската што ја носи клучниот лик во филмовите, Џејсон Војерс, е една од најпознатите слики во популарната култура.

Од 1995 година, Финска го посвети петок 13-ти  за да го прослави Денот на националните несреќи. Целта на денот е да се подигне свеста за безбедноста – на патиштата, дома и на работното место.

Некои истражувачи сè уште го бараат коренот на т.н. црн петок. Има повеќе верувања за потеклото на суеверието за петок 13, погледнете дел од нив:

  • Ева во рајот го измамила Адам со јаболкото токму во петок.
  • На тајната вечера присуствувале 13 луѓе — Исус и 12-те апостоли. И до ден денес кај многу народи сè уште постои суеверието дека 13 души не треба да седат на едно исто место односно на иста маса. Предавникот Јуда дошол последен на тајната вечера и прв си отишол. Други сметаат дека Исус Христос е распнат токму во петок.
  • Суеверието најверојатно има врска и со календарот, кој според астрономијата во минатото се сметало дека е потребно да постојат 13 месеци во некои години, додека Грегоријанскиот и исламскиот календар секогаш имаат по 12 месеци во годината.
  • Според некои, петок 13 се должи на еден древен скандинавски мит, според кој 12 богови празнувале во Валхала, домот на богот Один. Богот на злото и оганот Локи кој не бил поканет, наеднаш се појавил во домот на Один и го убил богот на радоста Балдер. Земјата веднаш потонала во мрак.
  • Во поново време многу повеќе се оддава важност на датумот 13 октомври 1307 година, кога по наредба на францускиот крал Филип IV и папата Климент V биле затворени Жак Де Молеј, Големиот мајстор на Орденот на темпларите и илјадници рицари од орденот. Овие затвореници биле подложени на големи мачења, биле прогласени за еретици и секакви други прекршоци кои биле во спротивност со црквата во Рим. Така, многу од тие рицари биле изгорени на клада или екзекутирани. Од тој ден па натаму, петок 13-ти бил сметан за лош и несреќен ден.
  • Во древен Рим магионичарите се собирале во групи од по 12 луѓе. Се верувало дека тринаесеттиот во групата бил самиот ѓавол.
  • Според нумеролозите бројката 13 „страда“ поради неговата позиција после бројот 12. Така на пример постојат 12 месеци во годината, 12 хороскопски знаци, 12 богови на Олимп, 12 племиња на Израел, 12 апостоли на Исус. Во картите Тарот 13-та е картата на смртта.
  • На петок 13 ти се случила библиската поплава.

Креирано од:


Пренеси го гласот