Принципи за воспоставување на одржливост- регенеративна функционалност на јавни простори

Одржливоста на урбаниот развој и урбаното планирање на јавни простори вклучува планирање и имплементација на стратегии кои обезбедуваат градовите или било која животна заедница или простор да се развиваат на начин кој ги задоволува потребите на сегашното население/популација без да се загрозат можностите, потребите и способноста на идните генерации да ги задоволат сопствените потреби за квалитетен живот. Одржливоста на урбаниот развој или регенеративна функционалност на јавните простори е концепт кој што е вкоренет во принципите на вкупниот одржлив развој, кој ги интегрира

• економските,
• еколошките и
• социјалните димензии на одржлив развој

Ќе започнам со неколку клучни аспекти/принципи на одржливиот урбан развој за овие три сегменти:

1. Одржливост на животната средина

Зелена инфраструктура: Инкорпорирање паркови, зелени покриви, урбани шуми и системи за управување со водите за подобрување на биолошката разновидност и подобрување на квалитетот на воздухот и водата.

Енергетска ефикасност: промовирање и имплементација на проекти за употребата на обновливи извори на енергија (како што се соларни и ветерни), подобрување на енергетската ефикасност на зградите и намалување на потрошувачката на енергија како и емисија на штетни гасови во околината.

Управување со отпад: Спроведување ефективни програми за намалување, рециклирање и компостирање на отпадот за да се минимизира влијанието на отпадот врз животната средина.

Јавен транспорт: Поттикнување на користење на јавен превоз, возење велосипед и пешачење наместо употреба на приватен автомобил за да се намалат емисиите на јаглерод и сообраќајниот метеж- бучава/емисија на штетни гасови/прашина.

2. Економска одржливост

Достапно домување: Обезбедување пристап до станови по прифатливи цени за да се спречи раселувањето и да се промовира социјалната еднаквост. Во делот за обезбедување на оптимални услови за домување потребно е да имаме поширок поглед на уредувањето на јавните простори. За квалитетен живот потребно е соодветно живеалиште, но и:

-квалитетна сообраќајница за брзо и безбедно поврзување
-комунална инфраструктура (водовод, канализација, енергетска и телекомуникациска мрежа)
-пристап до работа за задоволување на основни услови за живот,
-Пристап до квалитетно предучилишно и училишно образование,
-Капацитети за социјализација и културен развој,
-хуманизирани јавни површини и паркови со содржини кој ќе понудат конкретни услуги за одмор и рекреација.

За сето ова да биде ставено во функција потребно е создавање на

• Економски можности кои подразбираат создавање разновидна економија со можности за работа во различни сектори, вклучително и зелени работни места, за поддршка на флексибилна економска основа.

Инвестиции во инфраструктурата: Градење и одржување на инфраструктура што го поддржува економскиот раст, а притоа внимавајќи на влијанијата врз животната средина.

3. Социјална одржливост

Еднаквост и инклузивност: Обезбедување на функционалност за сите жители да имаат пристап до основните јавни услуги, како што се образованието, здравството и јавните простори, без оглед на социо-економскиот статус.

Ангажирање на заедницата: Вклучување на жителите во процесите на донесување одлуки за да се создаде чувство на сопственост и одговорност за локалниот развој.

Зачувување на културата: Заштита и промовирање на локалната култура и наследство и обезбедување на состојба за новиот развој да го почитува постоечкиот карактер на заедницата.

Особено важен дел во регенеративната функционалност на јавните простори е

4. Отпорност и адаптација

Климатска отпорност: Развивање стратегии за прилагодување на влијанијата од климатските промени, како што е потребата од справување со атмосферските врнежи кои може да предизвикаат поплави, екстремните временски настани и топлотните бранови.

Подготвеност за катастрофи: Подготовка за природни и вештачки катастрофи со имплементација на искуствени планови базирани на екпертско знаење кои што може ефикасно да се имплементираат, планови за одговор при итни случаи и инфраструктура која е подготвена да одговори на заканите од климатските промени.

Овде се наметнува потребата од имплементација на принцими и мерки кои ќе овозможат одржливост преку воспоставување на

5. Паметни градови и технологија за управување со системот за регенеративна функционалност.

Донесување одлуки засновани на податоци: Користење податоци и технологија за подобрување на процесите за урбаното управување, подобрување на испораката на услуги и оптимизирање на користењето на ресурсите.

Паметна инфраструктура: имплементација на интелигентни системи за транспорт, енергија и управување со вода за да се подобри ефикасноста и да се намали влијанието врз животната средина.

Во насока да ве стимулирам за конституирање на животни навики базирани на принципи на одржливост т.е. регенеративна функционалност како заклучок би посочил на неколку

Предизвици и размислувања кои треба да предничат во наредниот период во делокругот на нашите професионални и лични ангажмани:

Постигнувањето на одржлив урбан развој бара решавање на различни предизвици, како што се балансирање на растот со зачувување на животната средина, управување со урбаното ширење и обезбедување социјална еднаквост. Тој, исто така, вклучува соработка помеѓу владата, приватниот сектор и граѓанското општество за креирање политики и иницијативи кои се усогласуваат со целите за одржлив развој на регионално меѓународно ниво, национално или локално ниво на една општина или населба

Негативен пример бр.1: Неефикасен систем за справување со шумски пожари и пожари на отворен простор

-Мала организираност,

-Недоволно ресурси(опрема и човечки потенцијал)

-Популистички пристап со импровизации кон превенцијата (која речиси и да не постои) а особено во справувањето со конкретни кризни состојби,

-Огромни несогледливи штети,

-магичен круг на деградација на јавните простори

-Немање на воспоставен систем на искуствено учење.

2. Позитивен пример бр. 2: Имплементација на СМАРТ СИТИ системот за контрола на сообраќајниот метеж на крстосниците во Скопје

-намалување на емисија на стакленички ЦО2 гасови
-намалување на загадувањето на амбиенталниот воздух,
-намалување на бучавата,
-Намалување на стрес и нервоза кај граѓаните

Генерален заклучок

Со фокусирање на овие области, градовите можат да станат попогодни за живеење, флексибилни и одржливи, обезбедувајќи висок квалитет на живот за нивните жители, а истовремено минимизирајќи го нивниот еколошки отпечаток.

Креирано од: